Pleitnota bodemprocedure Hogewegzone

Vervolg

Wij vinden het belangrijk dat er een duidelijke uitspraak komt over het al of niet van toepassing zijn van de Crisis- en Herstelwet (ChW), zodat dit kan helpen bij de evaluatie van de nut- en noodzaak van deze wet. Voor ons is in dit geval vooral onze rechtspositie van belang.

“Een basisregel van het bestuursrecht is dat een bestuursorgaan zijn besluiten op de feiten baseert. Artikel 3:2 van de Awb bepaalt daarom dat de overheid besluiten zorgvuldig voorbereidt, in overeenstemming met de feiten en het recht. Dat geldt ook voor een besluit dat in bezwaar wordt genomen; in bezwaar vindt een volledige heroverweging van het bestreden besluit plaats.” (citaat uit Advies RvS betreffende voorstel permanent worden ChW).

Bij het beoordelen van deze stedelijke ontwikkeling op basis van de ChW, bv Artikel 1.9,  vindt naar onze mening een beoordeling plaats ten nadele van de bezwaarmakende partij. Het is daarom van belang dat er gewoon via de Awb en de WRO beoordeeld wordt.

In uw advies inzake het permanent worden van de ChW geeft u aan dat “bewust en uitdrukkelijk aandacht moet worden besteed aan de feiten die aan het omstreden besluit ten grondslag liggen” (pg. 7, C.2).

Wij zijn van mening dat ook in dit omstreden besluit alle feiten moeten worden meegewogen, zonder dat aan ons belang minder gewicht wordt toegekend, dan aan het belang van Alliantie Eemvallei en de Gemeenteraad. U merkt het risico van rechtsongelijkheid ook op in uw advies aan de Regering over het permanent worden. van de Chw. Wij vragen u dan ook u duidelijk uit te spreken over ons standpunt dat de ChW niet van toepassing is en in uw uiteindelijke beoordeling mee te wegen dat:

-      dit bestemmingsplan uitgaat van een aantal onderliggende plannen, terwijl deze (nog) geen wettelijke basis hebben;

-      niet alle relevante verkeersafwegingen zijn uitgewerkt en/of uitgevoerd waardoor niet duidelijk is of er sprake is van een robuuste verkeersoplossing;

-      de woningbouwprognoses en de vraag naar verschillende typen woningen aanzienlijk veranderd zijn t.o.v. de periode waarin deze plannen gemaakt werden en er zelfs in de woonvisie van de gemeente ook een overschot aan appartementen wordt voorzien;

-      de economische uitvoerbaarheid van deze plannen onder druk staat, mede door de slechte financiële positie van de gemeente Amersfoort. Nog afgezien van de eventuele gevolgen voor de Alliantie indien deze moet bijspringen i.v.m. de problemen van Vestia. De Wethouder heeft hierover ook opheldering gevraagd.

  • Woningbouwprogramma

In onze aanvulling van 19 januari hebben wij de relatie met de Woonvisie aan de orde gesteld. Volgens ons komt duidelijk naar voren dat aan de behoefte aan appartementen in Amersfoort ruimschoots wordt/is voldaan. In dit bestemmingsplan wordt voorzien in 540 tot 650 nieuwe appartementen. Wij denken dat hiermee niet wordt voldaan aan de uitgangspunten van de Woonvisie. Belangrijk is ook dat dit plan een concurrerende werking heeft ten aanzien van andere, onder grote financiële druk staande en in uitvoering zijnde, woningbouwprogramma’s, zoals bijvoorbeeld de Vinex locatie Vathorst.

Wij verwijzen naar de u toegezonden RIB Financieel Perspectief Ruimtelijke Ordening (bijlage 7, bij onze aanvulling van 19 januari jl). Uitvoering geven aan het onderliggende bestemmingsplan is daarom naar onze mening ook niet in het belang van de gemeente Amersfoort.

Er worden in de planperiode al veel meer appartementen gebouwd, dan waaraan behoefte is. Bovendien zit de hele woningdoorstroming op slot en is niet te voorzien dat dit de komende jaren snel zal verbeteren.  Een ander aspect dat een grote rol zal gaan spelen is het feit dat het experiment met “Huren op Maat” zal moeten worden beëindigd volgens minister Spies (brief 17 januari jl. aan de Tweede Kamer). Dat zou kunnen betekenen dat het voor de huurders van de te slopen “de Hoven flats”, zeker in dit plangebied, moeilijker zal worden om een nieuwe/andere woning te betrekken. Zelfs al zou de Alliantie Eemvallei  financieel bijdragen aan de hogere huren van deze bewoners, is dat op de langere termijn niet vol te houden, met alle consequenties voor de zittende huurders van de Hoven en/of de belastingbetaler die bij moet dragen aan de te verlenen huursubsidies.

  • Economische uitvoerbaarheid

Over enkele maanden wordt in Amersfoort een zogenaamde tussenbalans opgemaakt. De gemeenteraad zal daarbij de grootschalige ambities en plannen tegen het (financiële) licht houden. Een van de onderwerpen die daarin vermoedelijk ook meegenomen zal worden is de bouw van het zwembad als belangrijke peiler van dit bestemmingsplan. Als de bouw van  het zwembad niet doorgaat of aanzienlijk wordt vertraagd, heeft dat consequenties voor het hele plan. Daarnaast moet de gemeenteraad nog dekking vinden voor 3,9 miljoen euro, voor het openbaar gebied, zoals vermeld in de RIB (bijlage 7 Aanvulling beroepsgronden d.d. 19 januari 2012)

In onze aanvulling van 19 januari zijn wij uitvoerig ingegaan op de financiële positie van de gemeente Amersfoort. Deze positie kan leiden tot uitstel of zelfs afstel van investeringen. Voor de financiering van de buurtas is subsidie nodig. Inmiddels is de subsidietermijn overschreden en is hiervoor verlenging aangevraagd, maar vooralsnog is het niet zeker of de subsidieverlenging ook verleend wordt. In het raadsvoorstel m.b.t. de vaststelling van het bestemmingsplan zijn deze risico’s ook in kaart gebracht, waarbij de Gemeenteraad zelf aangeeft dat er nog veel financiële onzekerheden zijn.

Het is dus de vraag of de economische uitvoerbaarheid binnen 10 jaar gewaarborgd kan worden. Die zekerheid kan de gemeente o.i. niet geven waarmee de rechtsgrond voor dit bestemmingsplan komt te vervallen.

  • Goede Ruimtelijke ordening

Wij zijn van mening dat dit bestemmingsplan niet voldoet aan een goede ruimtelijke ordening. In ons bezwaarschrift en de aanvulling daarop zijn we hier uitvoerig op ingegaan. Wij handhaven deze bezwaren. Het bestemmingsplan is gebaseerd op een ruimtelijke onderbouwing waarvan planologisch niet vast staat of een deel van die onderbouwing ook gerealiseerd zal worden. Nu die planologische onderbouwing niet volledig vastgesteld en rechtsgeldig is, bestaat er naar onze mening geen rechtsgrond voor dit bestemmingsplan en zou het daarom vernietigd moeten worden.

Wij wijzen nogmaals op de maat en schaal van Amersfoort. Uit het door de Gemeenteraad ingestuurde fotoboek blijkt, dat de bouwhoogtes aan het Valleikanaal en de buurtas in dit bestemmingsplan aanzienlijk afwijken van de huidige hoogste maat/afmeting aan het Valleikanaal. De zgn. “Vuurtoren” is 50 meter hoog met 16 verdiepingen. Het onderhavige bestemmingsplan voorziet in bouwhoogten van 65 tot 68 meter, met maximaal 21 bouwlagen. Dit is aanzienlijk hoger en een afwijking in meters van ruim 35% t.o.v. de Vuurtoren. Afgezien van het beoogde aantal appartementen, dat volgens de woonvisie al te veel is, is ook deze maat en schaal in volume niet passend in Amersfoort. Wij hebben in onze zienswijze in 2011 dan ook aanzienlijk lagere volumes voorgesteld.

  • Verkeer

Wij kunnen niet genoeg benadrukken dat het bestemmingsplan Hogewegzone een stedelijke ontwikkeling is. Dit blijkt ook uit de startnotitie Hogewegzone 2006. Randvoorwaarde was en is “optimale doorstroming op de Hogeweg”. In de beleidskaders wordt de Hogeweg genoemd als een van de belangrijkste toegangswegen naar de binnenstad. Tevens wordt hierin aangegeven dat de Hogeweg een belangrijke schakel is in het stedelijke hoofdwegennet.

Het is dan ook onvoldoende om te stellen dat de Hogeweg slechts een goede verkeersontwikkeling in dit plan dient te regelen, zoals door de Alliantie Eemvallei wordt beweerd.

Kort samengevat zijn onze bezwaren:

Een van de belangrijkste onderliggers van dit bestemmingsplan is de mogelijke wegaanpassing van de A28. De wegaanpassing A28 is vertraagd, enerzijds vanwege de ingediende bezwaren, en anderzijds vanwege het opnieuw moeten maken van berekeningen, als gevolg van de uitspraken van de Raad van State. De effecten daarvan zijn nog niet bekend, maar kunnen grote consequenties hebben voor het onderhavige bestemmingsplan. Overigens is ook niet duidelijk welke effecten er zullen optreden als gevolg van de nieuwe normen in de aanpassingen van de Wet Milieubeheer, modernisering instrumentarium geluidhinder, geluidproductieplafonds (kamerstuk 32 252).

De gemeente Amersfoort heeft een zienswijze ingediend tegen het Wegaanpassingsbesluit A28, waarbij gevraagd is de aansluiting Hoevelaken open te houden. De Gemeente hinkt blijkbaar op 2 gedachten, want bij de verkeerskundige beoordeling van het ontwerp voor de tunnelbak, ter plaatse van de kruising Hogeweg/Operaweg, is uit gegaan van de veronderstelling dat de aansluiting Hoevelaken op de A1 wordt afgesloten.

Wij zijn van mening dat de doorstroming niet gewaarborgd kan worden, o.a. doordat een aantal plannen, die van belang zijn voor de doorstroming, nog niet gerealiseerd is en/of nog aan twijfel onderhevig is.

Ook is in het nog niet goedgekeurde Wegaanpassingsbesluit geen rekening gehouden met dit bestemmingsplan. In het bezwaarschrift van de Gemeente tegen het Wegaanpassingsbesluit geeft zij dan ook aan dat “niet langer kan worden voldaan aan de benuttingmogelijkheden van de Hogewegzone”.

Wij maken ons zorgen over de invoegproblematiek van de Operaweg (via de Buurtas) op de Hogeweg. Ook over het feit of de diverse verkeersstromen elkaar voldoende kunnen zien bestaat de nodige twijfel.

De toegezonden notitie van 3 februari van de gemeentelijke medewerker hebben wij nog aan onze verkeerskundig adviseur voorgelegd. Wij citeren zijn conclusies:

  1. Dat de totale verkeersdruk afneemt wordt waarschijnlijk veroorzaakt door het feit dat de beschikbare capaciteit van bijvoorbeeld de A28 bij 2x2 rijstroken volledig wordt gebruikt en er dus minder verkeer op kan dan bij 2x3 rijstroken.
  2. De totale verkeersdruk neemt misschien wel af maar zowel op de Hogeweg (+ 2,9%) als op de Operaweg (+9,6%) komt meer verkeer wanneer de genoemde maatregelen niet doorgaan. Dit betekent dat met name in de spitsuren de door de SGLA en de adviesbureaus gesignaleerde problemen bij de aansluiting Buurtas - Hogeweg groter zullen zijn dan in de simulaties is aangenomen. De conclusie van Witteveen en Bos dat er met het nieuwe ontwerp “geen noemenswaardige problemen” te verwachten zijn geldt niet wanneer de maatregelen niet doorgaan. Voor deze kritische aansluiting geldt nog steeds dat niet is uitgegaan van de “worst case”. De conclusie van de gemeente (onderaan pag. 4 notitie Reffeltrath) dat “de gemeente niet is uitgegaan van een te optimistisch scenario” is o.i. onjuist.
  3. In dezelfde notitie staat: “Om te garanderen dat er voldoende gelegenheid bestaat om de Hogeweg op te kunnen rijden zullen files automatisch gedetecteerd worden en, indien nodig, de verkeersstromen gedoseerd. Dosering van het verkeer op de Hogeweg betekent vermindering van de doorstroming op de Hogeweg tussen de Ringweg Randenbroek en de Buurtas. De oplossing met de ongelijkvloerse kruising is juist ontworpen met het doel de doorstroming op de Hogeweg te verbeteren. Dosering op de Hogeweg werkt dus averechts.

Wij zijn van mening dat er voldoende redenen zijn om onze bezwaren te handhaven.

Kortom op verkeerskundig gebied zijn er nog veel twijfels, met name over de planologische onderbouwing en de gevolgen van de mogelijke wegaanpassing van de A28. Zolang niet duidelijk is wat hiervan de consequenties zijn, is er sprake van onvolledige planologische onderbouwing. Nu de uitgewerkte verkeersoplossing de doorstroming onvoldoende waarborgt en planonlogisch niet volledig onderbouwd is, dient het bestemmingsplan ook op deze basis naar onze mening voor vernietiging in aanmerking te komen.

  • Conclusie

Met in achtneming van ons bezwaarschrift en aanvulling van 19 januari jl. zijn wij van mening dat er voldoende redenen zijn om dit bestemmingsplan te vernietigen. Wij handhaven ons verzoek daartoe.