Ingesproken in commissie Beheerzaken op 12 april 2005 over het strategisch plan van aanpak Binnenstedelijke Vernieuwing Amersfoort (BVA)
Hoe meer wij er over zijn gaan nadenken en het proces en onderliggende afspraken helder krijgen, des te meer staan wij afwijzend tegenover de wijze van aanpak. De strategie zit hem vooral in het snel willen binnenhalen i.p.v. mensen zorgvuldig betrekken bij hun eigen wijk. Natuurlijk zal de wethouder antwoorden, dat er straks nog van alles mogelijk is en bewoners bij het "hoe" breed betrokken zullen worden. Dat zal ongetwijfeld, maar de SGLA vindt dat hier een stap aan vooraf dient te gaan, namelijk "of " een wijk dit wil en "wat" de wijk wil. Die vragen worden met het aannemen van deze nota niet meer ter discussie gesteld, dan gaat het om uitwerking van deze nota met alles wat er in staat. Wat daar in staat is vooral een bouwopgave geworden. Een bouwnota waarvan volstrekt onduidelijk is voor wie er gebouwd gaat worden en wat bijvoorbeeld het toetsend kader is, om deze uitwerkings- cq masterplannen goed, maar vooral ook eventueel af te kunnen keuren.
De SGLA had in deze nota willen lezen hoe omgegaan zou gaan worden met de aandachtsgebieden die de aanleiding vormen van deze nota. Ook hadden wij in de nota willen lezen, hoeveel waarde bewoners hechten aan groen en ruimte en bijvoorbeeld Het Waterwingebied. Dat heeft de enquete die in het kader van het wijkperspectief in de wijk Liendert en Rustenburg gehouden is, uitgewezen (met een respons van 75%). Maar dat groen, waarvan de burgemeester nog zei, dat de wijken Liendert en Rustenburg daar trots op moesten zijn, wordt in de nota volstrekt ondergewaardeerd, gezien de voorstellen. In de nota helaas, ook geen uitkomsten van het 1¸ jaar geleden toegezegde onderzoek naar de haalbaarheid om met behoud van de bestaande flats in de Horsten te komen tot meer differentiatie.
Werkelijk verbijsterend was voor ons te lezen dat de Groenblauwe structuur bij het eerste het beste woningbouwplan al wordt opgeofferd. Deze Groenblauwe structuur is vastgesteld om aan te geven wat in de stad als structureel en waardevol groen en recreatie moet worden gezien. Deze nota had uitgangspunt moeten zijn bij het maken van deze plannen. Inmiddels is duidelijk geworden, dat toen de nota werd vastgesteld, de discussie op een creatieve wijze is doorgegaan, maar wel onder geheimhouding. Dat geeft al aan hoe fout men zat. Deze Groenblauwe structuur is noch een alternatieve bouwnota noch een discussiestuk. De SGLA gaat er vanuit dat u het college van B&W wijst op deze dwaling en hier niet mee instemt. Mocht u wel met deze dwaling instemmen, dan tast dat niet alleen de geloofwaardigheid van de politiek aan, maar moeten grote delen van Amersfoort zich ernstig zorgen gaan maken want dan valt er in Amersfoort nog heel veel te bouwen.
Helaas is de nota BVA vooral een bouwnota geworden, een nota met een onderliggende stedenbouwkundige visie die wij niet delen en een met open einden. De politiek heeft in het najaar bij de vaststelling van de nota Stedenbouwkundige vernieuwing zwaar ingezet op het betrekken van bewoners bij het maken van deze plannen. Deze nota is vooral de uitkomst van gesprekken en afspraken tussen de gemeente en de woningcorporaties en dan m.n. SCW.
Wij stellen voor om op korte termijn de wijken in te gaan en met de bewoners plannen te maken en deze naast deze nota te leggen. Het is natuurlijk van de gekke, dat de Woonvisie uitvoerig wordt besproken en bediscussieerd voordat hierover wordt besloten en dat deze nota in één ronde moet worden vastgesteld, terwijl sommige zaken nog onduidelijk zijn en blijven of zelfs ongewenst. Gezien de impact van deze binnenstedelijke vernieuwing kan niet van een zorgvuldige voorbereiding worden gesproken.
De SGLA vraagt daarom nadrukkelijk eerst te kiezen voor discussies in de wijken, als vervolg en aanvulling op de wijkperspectieven. Veel energie is er in diverse wijken gestoken in het opstellen van deze wijkperspectieven. Daar moet op voortgeborduurd worden. Pas als hier de nodige vragen zijn gesteld en beantwoord, kan overgegaan worden tot vaststelling van een nota. Als vanuit een dergelijk proces de behoefte voortkomt aan nieuwbouw, zullen wij dat niet op voorhand afwijzen.
Maar, de SGLA heeft ook nadrukkelijk gevraagd om het sociale aspect zwaar te laten wegen. Dat vinden wij onvoldoende in deze nota terug. Het moet gezegd, dat controversiële plannen voorleggen tot een grotere sociale cohesie leidt dan welk duur project ook, maar deze aanpak heeft ons in november bij onze reactie in deze commissie niet voor ogen gestaan.
Positief is de SGLA over het feit dat er heldere afspraken zijn hoe om te gaan met direct betrokkenen, zoals huurgewenning, verhuiskosten vergoeding, onafhankelijke ondersteuning voor bewoners die met herstructurering te maken krijgen, enz.. Bij alle plannenmakerij moet niet vergeten worden, dat een besluit nu of in de nabije toekomst heel veel onzekerheid voor mensen meebrengt. Bij dergelijke processen zijn aandacht en zorgvuldigheid heel belangrijk, maar geldelijke ondersteuning evenzeer.
Er valt nog heel veel over de nota te vertellen, maar daarvoor ontbreekt helaas de tijd, zoals:
- De financiële verplichtingen die de gemeente aangaat, maar ook: de ruimte die in de financiële paragraaf geboden wordt om te mogen afwijken van hetgeen in de nota staat.
- Over openbaar aanbesteden, zoals dat op dit moment speelt in een ander verband.
- De invloed van de verkoop van sociale huurwoningen, zoals dat nu in verschillende wijken aan de gang is. Uit de financi‘le paragraaf kan worden opgemaakt, dat dat proces ook doorgaat bij de nieuw te bouwen sociale huurwoningen. Dat vinden wij echt verbazingwekkend. Je bouwt om een goede menging te krijgen en tegelijkertijd wordt al rekening gehouden met verkoop c.q. doorverkoop van deze nieuw gebouwde huurwoningen, zonder dat dit zelfs maar gekoppeld wordt aan een aanvangstermijn. Dat roept bij ons de vraag op of gebouwd wordt vanuit een goede menging of vanuit verborgen agenda's.
- Woningaantallen zijn niet eenduidig of helder.
- Het toetsingskader kent vele open einden.
- Welke ruimte is er straks voor u als raad nog om plannen niet alleen aan te nemen, maar ook waar gewenst deze af te wijzen?
Resumerend,
- De Groenblauwe structuur is noch een bouwnota, noch een discussiestuk, maar een nota waarin de Groenblauwe structuur in Amersfoort is vastgelegd. Hiermee is het een van de kaders die als randvoorwaarde is meegegeven en dus in acht genomen dient te worden.
- De SGLA staat positief tegenover het ingangzetten van een integraal proces van verandering in wijken, maar dan wel samen met de bewoners zonder (bouw)keurslijf vooraf.
- De SGLA verzoekt u om de nota niet in deze vorm vast te stellen.